مقایسه‌ اثربخشی تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه‌ای (tDCS) با حساسیت‌زدایی حرکات چشم و پردازش مجدد (EMDR) بر اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) مزمن

[Comparing the effectiveness of transcranial direct current stimulation (tDCS) with eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) on post-traumatic stress disorder (PTSD)]

هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه‌ای (tDCS) و حساسیت‌زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد (EMDR) بر علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بود.

Article in Persian with English abstract.

Article Abstract

زمینه و هدف: تحریک الکتریکی جریان مسقیم فراجمجمه‌ای (tDCS) یک روش درمانی غیرتهاجمی است. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی tDCS و مقایسه آن با حساسیت‌زدایی حرکات چشم و پردازش مجدد (EMDR) بر کاهش نشانه‌های اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) بود.
روش‌ها: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی دوسوکور با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به PTSD بودند که به مرکز علوم اعصاب شناختی آتیه و بیمارستان بقیه‌الله الاعظم (1396 تا 1397) مراجعه کرده بودند. از میان آن‌ها 44 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (14=EMDR، 15=tDCS فعال) و گروه کنترل (15=tDCS ساختگی) جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل فهرست اختلال استرس پس از ضربه (PCL-5) بود. گروه‌های tDCS فعال و کنترل به مدت 10 جلسه تحریک دوجانبه واقعی و ساختگی (2Am، ناحیه خلفی-جانبی پیش‌پیشانی) را دریافت کردند. گروه EMDR نیز 5 جلسه درمان EMDR را دریافت کرد. داده‌ها نیز به‌وسیله روش آماری تحلیل کووواریانس چندمتغیری (مانکووا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نشانه‌های PTSD در گروه‌های آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون و پیگیری به‌طور معناداری بیشتر کاهش یافته بود (0/05>P < /span>). در حالی که بین دو گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معناداری وجود نداشت (0/05>P < /span>).
نتیجه‌گیری: از روش tDCS می‌توان به عنوان روش درمانی غیرتهاجمی برای کاهش نشانه‌های PTSD استفاده کرد.

کلی

Background and Aim: Transcranial Direct Current Electric Stimulation (tDCS) is a non-invasive treatment. The purpose of the current study was to compare the effectiveness of Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS), Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) on PTSD symptoms.
Methods: This was a double-blind, controlled randomized with pretest-posttest design. The statistical population included patients with PTSD in Atieh clinical neuroscience center and Baqiyatallah University of Medical Science (1396 to 1397), in which 44 subjects were selected using a purposive sampling method and then randomly divided into two experimental (EMDR=14, tDCS=15) and one control (n=15). Active and sham tDCS groups received bilateral active and sham stimulation (2mA) on dorsolateral prefrontal cortex (DLPFC) during 10 sessions. The EMDR group also received 5 sessions of EMDR treatment. The research tool was included the PTSD-Checklist for DSM-5 (PCL-5). The data were analyzed by multivariate analysis of covariance (MANCOVA).
Results: Symptoms of PTSD were significantly reduced in the experimental groups compared to the control group in the post-test and follow-up periods (P<0.05) While there was no significant difference between the two experimental groups in the post-test and follow-up stages (P>0.05).
Conclusion: The tDCS method can be used as a non-invasive treatment to reduce the symptoms of PTSD.”

—Description from publisher

Article Access

Open Access

Rezaei, M., & Ahmadizadeh, M. J. (2021). Comparing the effectiveness of transcranial direct current stimulation (tDCS) with eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) on post-traumatic stress disorder (PTSD). Journal of Military Medicine, 23(7), 573-583. Open access: https://doi.org/10.30491/JMM.23.7.573

View the Resource

مقایسه‌ اثربخشی تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه‌ای (tDCS) با حساسیت‌زدایی حرکات چشم و پردازش مجدد (EMDR) بر اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) مزمن